door John Negenkerken
Nederlandse televisie
In de annalen van de Nederlandse televisie heeft de kunst van magie een boeiende, doch polariserende evolutie doorgemaakt. Terwijl gedurende de tweede helft van het vorige millennium magie op het scherm voornamelijk gestalte kreeg in shows of series met individuele meesters van illusie zoals Hans Kazan, Tommy Cooper, Paul Daniels, David Copperfield, David Blaine, Victor Mids en andere magische grootmeesters, worden hedendaags een keur aan aspirant-sterren eenvoudigweg geïntroduceerd in Holland’s Got Talent (HGT) of Penn and Teller: Fool Us (FU).
Het paradigma van tv-magie in het vorige tijdperk bood voor de uitverkorenen het voordeel van dominantie, waar zij voor een tijdlang de facto televisie-magiërs konden worden. Niettemin was het dilemma dat er slechts een beperkte hoeveelheid zendtijd beschikbaar was op de tv-schema’s, waardoor velen slechts sporadisch in de schijnwerpers konden staan, als zij al die kans kregen.
De hedendaagse formats van FU en HGT bieden in theorie inderdaad een veel bredere waaier aan goochelaars de kans om te schitteren. HGT biedt bijvoorbeeld een platform waar een vaardige artiest gedurende meerdere weken kan optreden en daarmee enige mate van nationale bekendheid kan vergaren.
finale
Voor hen die de finale halen, kan de blootstelling achteraf leiden tot lucratieve kansen, zelfs zonder daadwerkelijke overwinning. Slechts één goochelaar heeft ooit de hoofdprijs gewonnen, namelijk Richard Jones in 2016, doch door de jaren heen zijn diverse illusionisten geëindigd als tweede of derde.
Natuurlijk plaatst HGT goochelaars tegenover een scala aan andere acts, waarbij soms de noviteit de kwaliteit kan overschaduwen als het gaat om de gunsten van de kijkers. Het knock-outformat van de serie betekent helaas dat enkele uitmuntende uitvoerders ten prooi kunnen vallen aan het genadeloze oordeel van het panel.
FU daarentegen voelt meer aan als een authentieke goochelshow. Elke artiest krijgt voldoende zendtijd om te schitteren, waarbij het fundament van de show gericht is op het ondersteunen van de acts om te excelleren, in plaats van hen te laten concurreren met andere goochelaars. Dit evenwicht voelt voor mij superieur aan HGT, waar act na act geëlimineerd wordt, op zoek naar perfectie.
Het concept van Penn en Teller, die trachten de trucs te doorgronden en dit vervolgens aan de artiest bewijzen, is enigszins bevreemdend. Het lijkt de uitvoering te reduceren tot louter methode, waarbij alle andere elementen verloren gaan, wat mijns inziens spijtig is.
Desondanks hebben winnaars van de Fool Us-prijs door de jaren heen lof ontvangen, waarmee zij een validatie creëren voor hun kunstenaarschap. Deze prijs wordt algemeen erkend en gekoesterd, veel meer dan enige trofee uit de magische wereld zelf.
winnaars
Het blijft een onderwerp van discussie hoeveel van degenen die triomferen in zowel FU als HGT doorgaan naar aanhoudend succes. Echter, beide programma’s bieden talloze acts de kans om hun vaardigheden te demonstreren op reguliere televisie, op een manier die voorheen ondenkbaar was.
